به بهانه سخنان وزیر آموزش و پرورش که مدعی شده بود در مسئله کنکور زورش به مافیای کنکور نرسیده است؛ گریزی به اخبار منتشر شده در رسانه ها انداختیم. البته دلایل زیادی برای پرداختن به کنکور، مافیای کنکور و مسائل مرتبط با تحصیلات تکمیلی در ایران داریم که فقط با انتشار کامل اخبار و مقالات است که دغدغه مان روشن میشود.اما علی القاعده در این گزارش صرفا به بخش هایی از خبر وزیر و صد البته گفتمانی که در رسانه ها به سبب جلب افکار عمومی به این مسئله در قالب بازنشر خبر و تحلیل موضوع انجامید؛ میپردازیم.
مهرماه بود که سیدمحمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش در سیزدهمین همایش تجلیل از مؤلفان مواد و رسانههای آموزشی اظهار کرد: «اعتراف میکنم توان مقابله با این مافیا را در دوره متوسطه ندارم.»
این سخنان که هم در رادیو تلویزیون و هم در رسانه ها انعکاس زیادی داشت نوعی خوراک خبری را برای رسانه ها بوجود آورد تا به بازنشر این خبر و در ادامه به تهیه گزارش و تحلیل و حتی پرس و جو پیرامون موضوع مافیای کنکور بپردازند. از سوی دیگر هم خانواده ها که در کوران مشکلات اقتصادی فعلی یا با بیکاری جوانان فارغ التحصیلانشان مواجه اند یا جوان چشت کنکوری دارند این موضوع برایشان جالب توجه آمد و منجر به این میشد که در همه محافل کم و بیش سخن از مافیای کنکور باشد.
در ادامه بخشی از انعکاس سخنان وزیر و البته تیترزنی رسانه ها را با هم مرور میکنیم:
خبرگزاری صدا و سیما : زورمان به مافیای مؤسسات کنکور نرسیده است.
پایگاه خبری آفتاب: اعتراف تلخ وزیر آموزش و پرورش: زورمان به مافیای کنکور نمیرسد!
روزنامه شرق : وزیر آموزشوپرورش: زورمان به مافیای کنکور نرسید
وقتی سخن از گفتمان میشود تصور میکنیم قرار است اتفاق خاصی در جامعه بیفتد. این تصور؛ فکر و خیالی باطل و اشتباه است. گفتمان چیزی نیست جز توجه افکار و اعمال یک جامعه و البته بلندگوها و رسانه های آن جامعه روی موضوعی مشخص. دقیقا وقتی که رسانه ها موضوعی از بازتاب میدهند و آن موضوع در جامعه هی دهان به دهان و دماغ به دماغ میگردد؛ گفتمان شکل میگیرد. در این هنگامه است که صاحب نظران و کارشناسان فرصت و مجال تزریق اندیشه به جامعه پیدا میکنندو با تمرکز صحیح و نقد منطقی و کارشناسانه روی موضوع میتوانند گفتمان را پر بار یا بالعکس با سخنان بی مغز و بی محتوا آن را بی مایه کنند. گفتمان افکار جاری و ساری شده در جامعه است که خریدار پیدا کرده؛گوش شنوا برایش پیدا شده است و قادر است تلاش ها،منابع،تقاضا و در یک کلام جامعه به عنوان انسان واحد را متوجه موضوع گفتمان به مثابه هدف سازد.
با این تفاسیر؛ اگر دنباله های رسانه ای و فکری موضوع مافیای کنکور را بررسی کنیم؛ کم کم در خواهیم یافت که کاربرد واژه ی «مافیای کنکور» وزیر آموزش و پرورش در یک جلسه رسمی چگونه مبدل به «گفتمان مافیای کنکور» در سطح رسانه و جامعه شد. البته تمایل به استفاده از واژه «مافیا» بنا به دلایلی که حتما مورد بحث مان در آینده خواهد بود در ادبیات مسئولان کشورمان یک بخش محوری و متسفانه کاربردی است.
سایت افکار نیوز: پیشنهاد مالی مافیای کنکور به پذیرفته شده کنکور ۹۷
آپارت : هشت هزار میلیارد تومان مافیای کنکور!
دیدستان : بخش هایی از برنامه تلویزیونی حالا خورشید
پشتپردههایی از مافیای کنکور که دود از سرتان بلند میکند/درآمد میلیاردی صداوسیما
ایسنا: جستجوی واژه مافیای کنکور
برای بررسی های دقیق تر بایستی گفتمان سازی مافیای کنکور را در زبان مسئولان رهگیری و ریشه یابی کنیم تا بتوانیم موضوع را به خوبی بشناسیم: پدیده شناسی مافیای کنکور و گفتمان آن