بی شک اگر قرار بود جامعه بشری فقط و فقط بر مدار اقتصاد و سود و زیان بگردد، پیشرفت و فناوری های موجود حاصل نمیشد. برای ادعایمان گواهی از خود تمدن غرب آورده ایم: آشنایی با دانشگاه های وقف شده از سوی بانیان برای توسعه علم و فناوری. البته این دلیل یکی از دهها دلیل موجود است.
به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، یکی از مهمترین کارکردهای وقف در نظام جهانی استفاده از ظرفیت موقوفات جهت اداره کردن بهینه دانشگاه ها است.
یکی از ویژگی های اصلی وقف که همانا ماندگاری و بقای آن در طول سالیان متمادی است موجب شده تا دانشگاه های زیادی در سراسر دنیا به صورت موقوفه ساخته شده و با سازو کار وقف مدیریت شود.
با بررسی دانشگاههای برتر دنیا در سال 2017 متوجه نقش ویژه وقف در پیشرفت علمی میشویم.
دانشگاه «هاروارد» که سال 1636 میلادی تاسیس شده با ارزش بیش از ۳۴ میلیارد دلار در رتبه اول صد دانشگاهها برتر دنیا با ارزش موقوفاتی شامل بیش از یک میلیارد دلار است که نشان دهنده نقش بارز علم در بین افکار واقفین یا خیرین است.
دانشگا «ییل» که سال 1701 میلیادی تاسیس شده و ارزش آن بیش از ۲۵ میلیارد دلار در رتبه یازدهم صد دانشگاه برتر دنیا است. در این دانشگاه بیش از 800 میلیون دلار وقف شده است.
دانشگاه «تگزاس» که سال 1876 تاسیس شده است و ارزشی برابر با ۲۴ میلیون دلار دارد در رتبه سی و نهم دنیا در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر قرار دارد. ارزش وقفها و اقدام خیرین در آن نزدیک به 585 میلیون دلار برآورد شده است.
دانشگاه «استنفورد» که سال 1891 میلیادی تاسیس شده و ارزش آن بیش از ۲۲ میلیارد دلار دارد رتبه دوم را در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا دارد. در این دانشگاه بیش از یک میلیارد دلار وقف صورت گرفته است.
دانشگاه «پرینستون» که سال 1746 میلیادی تاسیس شده و ارزش آن بیش از ۲۲ میلیارد دلار برآورده شده است. این دانشگاه در رتبه ششم ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار دارد.
دانشگاه علوم و تکنولوژی «ملک عبدالله» که سال 2009 تاسیس شده با ارزشی بیش از ۲۰ میلیارد دلار که حتی در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا هم قرار ندارد اما توانسته رتبه ششم برترینهای آموزش عالی دنیا در زمینه وقف را بدست آورد.
موسسه تکنولوژی ماساچوست (MIT) که سال 1865 تاسیس شده است و ارزش آن بیش از ۱۳ میلیارد دلار برآورد شده است رتبه سوم دانشگاههای برتر دنیا در بین ۱۰۰ دانشگاه دنیا در اختیار دارد. در این دانشگاه بین از 931 میلیون دلار کارهای وقفی و خیریه صورت گرفته است.
در ۷ دانشگاه برتر دنیا ارزش کارهای وقف و اقدامات خیریه انجام شده در آن 4 میلیارد و 628 میلیون دلار است لذا باید برای آنکه آموزش عالی کشورمان پیشرفت شگرفی کرده و بتواند مسائل و مشکلات کشور و نیازهای جامعه را مرتفع کند از فرهنگ وقف و حتی کارهای خیریه استفاده حداکثری کرده و در بین دانشجویان و اساتید نقش بارزتری نسبت به دیگران دارند.